Η ομιλία της Μαρίας Δήμου στην Συνάντηση Μελών Million Dollar Round Table (MDRT)
Ας ξεκινήσουμε μια ιστορική διαδρομή στη φιλοσοφία για να συναντήσουμε τη γένεση της ανάγκης του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης. Διότι αυτός ο θεσμός κατ’ αρχάς είναι μια φιλοσοφία και ύστερα ένα επάγγελμα ενταγμένο και εφαρμοσμένο στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνίας μας. Ξεκινάμε από την Αρχαία Κλασσική Φιλοσοφία – Μετάβαση από το μύθο στο λόγο, Μεσαίωνας – σχέση ανάμεσα στη πίστη και στη γνώση, Αναγέννηση ή αλλιώς αναβίωση – ανακάλυψη του κόσμου και την ανακάλυψη του ανθρώπου, 17ος αιώνας – νέα κατανόηση της επιστήμης και εμπειρία, Διαφωτισμός – ο αιώνας της λογικής, 19ος αιώνας – Από τη νεότερη εποχή στη νεωτερικότητα, Γερμανικός Ιδεαλισμός με πρωτομάστορα τον Καρλ Μαρξ και τις νέες αναζητήσεις νοήματος από προσωπικότητες που προήγαγαν τις ανθρωπιστικές επιστήμες όπως ο Σοπενχάουερ, Ο Φρόιντ, ο Νίτσε. Ο 20ος αιώνας ή αλλιώς η εποχή των άκρων. Σε κανέναν άλλον αιώνα δεν έχουν συνυπάρξει τόσο στενά η πρόοδος και η οπισθοδρόμηση, ο πόλεμος και η ειρήνη, ο διαφωτισμός και η βαρβαρότητα.
Κι απ’ ότι φαίνεται ο 21ος αιώνας είναι αυτός που θα καθορίσει τελικά το τι θα επικρατήσει. Η αποδόμηση κάθε ουσιαστικής αξίας ή η αναδόμηση της ανθρωπότητας;
Εμείς σήμερα θα κάνουμε μια στάση στις σημαντικές στιγμές του 20ου αιώνα όσον αφορά την ύπαρξη και την επικοινωνία ώστε να δούμε από πού ερχόμαστε για να καταλήξουμε τελικά μεταξύ μας σε μια κοινή λύση στο που πηγαίνουμε και πώς.
Ένας αιώνας που είχε απ’ όλα! Οι δύο μείζονες ιδεολογίες του αιώνα ο φασισμός και ο κομμουνισμός που έθεσαν τον άνθρωπο υπό την εξουσία της πεποίθησης ότι θα μπορούσε να ελέγξει τη πορεία της ιστορίας. Στη διαμάχη ανάμεσα στα αντίπαλα συστήματα του καπιταλισμού και του κομμουνισμού νικητής αναδείχτηκε τελικά ο καπιταλισμός. Χάρη στον ηλεκτρισμό, στους δίσκους γραμμοφώνου, στο τηλέφωνο, στη τηλεόραση, στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το διαδίκτυο μια εμπορευματοποιημένη μαζική κουλτούρα έφτασε ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη. Η θεωρία της σχετικότητας, η κβαντική θεωρία καθώς και η ανακάλυψη του DNA υπήρξαν οι κύριες επιστημονικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα. Η φιλοσοφία αντιμετώπισε αποφασιστικά τις αναταραχές της εποχής. Οι βεβαιότητες του Διαφωτισμού και του Θετικισμού τέθηκαν υπό αμφισβήτηση. Τα νέα θέματα της Ζωής, της Γλώσσας και της Κοινωνίας (συστατικά της σύγχρονης μορφής ιδιωτικής ασφάλισης), μεταφέρθηκαν στο κέντρο του φιλοσοφικού στοχασμού. Τρεις κυρίως θεωρίες αναπτύχθηκαν, αυτή του Υπαρξισμού με πρωτομάστορες τους Μάρτιν Χάιντεγκερ και Ζαν – Πολ Σαρτρ, η θεωρία της εξουσίας του Μισέλ Φουκώ και αυτή του Δομισμού και Μεταδομισμού με πρωτομάστορες τον Κλωντ Λεβί – Στρως, τον Ζακ Λακάν και τον Ζακ Ντεριντά.
Γιατί έχουν σημασία για μας αυτές οι τρεις θεωρίες; Ακριβώς γιατί μέσα σε αυτές βρίσκουμε τα κύρια συστατικά, τους βασικούς σπόρους που έφεραν την ιδιωτική ασφάλιση στη σημερινή της ισχύ αλλά και την αυριανή της κυριαρχία. Η υπαρξιακές έγνοιες από τη μία όπως ο θάνατος, η ελευθερία, το νόημα στη ζωή και η μοναξιά, η διαπεραστική ματιά της λογικής από την άλλη όπου καταρρίπτει την άσκηση ελέγχου από το ένα άτομο στο άλλο ως μορφή εξουσίας καθώς τέλος και η διαφορά της γλώσσας από την απλή ομιλία θα αποτελέσουν τις τρεις κύριες βασικές αρτηρίες που κρατούν ζωντανή τη καρδιά αυτού του δυνατού σύγχρονου φαινομένου που λέγεται Ιδιωτική ασφάλιση αλλά και τους εκπροσώπους αυτής που ακούν προς το παρόν στο τίτλο «ασφαλιστικός σύμβουλος».
Θα κινηθούμε γύρω από την παρακάτω έκφραση, “ Η συνειδητότητα των βασικών υπαρξιακών θεμάτων προκαλεί στον άνθρωπο άγχος που προσπαθεί με μηχανισμούς άμυνας να το αποδιώξει με αποτέλεσμα να ζει μια μη αυθεντική ζωή ”.
Τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίζουμε την ύπαρξή μας στηρίζονται στις τέσσερις υπαρξιακές έννοιες μέσα από τις οποίες παράγουμε τα δικά μας νοήματα για τη σημασία και την αξία της ζωής.
Όσο πιο κοντά στη συνείδησή μας έρχονται τα βασικά υπαρξιακά θέματα τόσο πιο έντονο άγχος βιώνουμε και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο αναπτύσσουμε μηχανισμούς άμυνας, τρόπους δηλαδή ώστε να αντιμετωπίσουμε τα θέματα που αγγίζουν τα θεμέλια της ύπαρξής μας και που αποφεύγουμε να σκεφτόμαστε γιατί μας φοβίζουν. Αυτά είναι:
- ΘΑΝΑΤΟΣ
- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
- ΜΟΝΑΞΙΑ
- ΝΟΗΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ
Η Ιδιωτική ασφάλιση είναι ο κλάδος αυτός που αν μη τι άλλο περιέχει στη βασική δομή του αυτές τις τέσσερις υπαρξιακές έννοιες. Το ταμπού του έρχομαι να σου μιλήσω για το θάνατό σου έρχεται να καταρριφτεί από την υπαρξιακή θεωρία του 20ου αιώνα. Είναι αναμφισβήτητο ότι ενώ ο θάνατος στο φυσικό επίπεδο μας καταστρέφει, στο ψυχικό επίπεδο μας σώζει. Η Ζωή και ο Θάνατος συνυπάρχουν. Ο άνθρωπος έχει επίγνωση της ύπαρξής του όταν απειλείται από τη μη ύπαρξή του. Υπάρχουν δυο τρόποι για να ζει κανείς.
- Μια κατάσταση λησμοσύνης (ξεχνάμε την ουσία της ζωής και απορροφιόμαστε από το Ανούσιο)
- Μια κατάσταση μνημοσύνης (εκτιμούμε όχι μόνο το πώς είναι τα πράγματα στη ζωή μας αλλά ότι είναι).
Συνήθως όταν συναντάμε τον άνθρωπο για ασφάλιση βρίσκεται στη κατάσταση λησμοσύνης, κάνει ότι περνά από το χέρι του ώστε να μη σκέφτεται το τέλος αφήνοντας να τον απορροφήσει οποιαδήποτε άσχετη λεπτομέρεια της ζωής λες και είναι αθάνατος ή υπεράνω κάθε φυσικής φθοράς του χρόνου. Καθήκον μας να του θυμίσουμε αυτό που αποφεύγει. Καθήκον του να εκτιμήσει το Είναι του ως το πιο πολύτιμο αγαθό προς ασφάλιση. (Δε μπορώ να σκεφτώ καλύτερο παράδειγμα από το βίντεο που έφερα να σας δείξω).
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Τη στιγμή του θανάτου μας συνειδητοποιούμε ότι εμείς θα πεθάνουμε και κανείς άλλος. Έτσι αντιλαμβανόμαστε ότι εμείς ζούμε τη ζωή μας τώρα και κανείς άλλος. Εμείς αποφασίζουμε τι πορεία θα πάρει η ζωή μας σήμερα.
Η ανθρώπινη ελευθερία δε σημαίνει ελευθερία από συνθήκες αλλά ελευθερία στο να επιλέξει κανείς τη στάση του απέναντι σε αυτές.
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ που χρησιμοποιούμε είναι:
- Άρνηση της ευθύνης Δε φταίω εγώ για ότι θα συμβεί
- Μετάθεση της ευθύνης Φταις εσύ για όλα
- Αποφυγή της ευθύνης Δε με νοιάζει ποιος φταίει, δε με νοιάζει τίποτα.
Ελευθερία σημαίνει ουσιαστικά, οτιδήποτε υπάρχει πέρα από την άρνηση, την μετάθεση και την αποφυγή της ευθύνης μας στη ζωή. Σημαίνει στάση ζωής που πρέπει να επιλέξω. Κι αφού επιλέξω τότε αυτή τη στάση μου την ασφαλίζω. Επιλέγω ελεύθερα να ζω έτσι, να πιστεύω αυτό και να αγαπώ το άλλο. Σου ζητώ να ασφαλίσεις και να διασφαλίσεις την ελευθερία μου να επιλέγω ως πολύτιμο ον σε αυτό τον κόσμο κι όχι στο καθεστώς του σκουπιδιού χωρίς αξιοπρέπεια στην ασθένεια και το πόνο.
ΜΟΝΑΞΙΑ
Υπάρχουν τρία είδη μοναξιάς.
- Διαπροσωπική απομόνωση δηλαδή η αποφυγή κοντινών σχέσεων και των κοινωνικών επαφών.
- Ενδοπροσωπική απομόνωση δηλαδή μια κακή σχέση με τον εαυτό.
- Υπαρξιακή απομόνωση δηλαδή μια βαθιά εσωτερική γνώση ότι είμαστε μόνοι.
Η συνειδητοποίηση της υπαρξιακής μας απομόνωσης, δηλαδή, ο φυσικός μας αλλά και ο ψυχικός μας διαχωρισμός από κάθε άλλη οντότητα, είναι η πηγή όλου του άγχους μας.
Αυτό που λέμε διαδικασία εξέλιξης δεν είναι τίποτε άλλο από μια διαδικασία αποχωρισμών και εξατομίκευσης.
Ένα άτομο νιώθει υπαρξιακό κενό όταν ΔΕΝ αυτό – πραγματώθηκε.
Επέλεξε να μην – είναι παρά να – είναι.
Αυτή η αίσθηση της μη – ύπαρξης δημιουργεί το λεγόμενο,
Υπαρξιακό Άγχος. Μια αφόρητη μοναξιά που φέρει η αβίωτη ζωή. Συνήθως το πρόβλημα είναι έντονο εκεί. Πως ένας άνθρωπος να ασφαλίσει τη ζωή του όταν δεν της έχει δώσει αξία; Πώς να νοιαστεί να ασφαλίσει τον δίπλα του όταν το μόνο πλέον που νιώθει είναι το βάρος της ευθύνης της οικογένειας που έχει επωμιστεί και αυτό τον κάνει να μη ζει ο ίδιος. Πώς να συναντήσεις τον άνθρωπο μέσα σε αυτό το υπαρξιακό χάος και κενό του, μόνο και φοβισμένο και να του δείξεις πως η ζωή που κρατά στα χέρια του δεν είναι απλά ένα κομμάτι γυαλί αλλά διαμάντι που αξίζει; Που δε μπορεί απλά να το περιφέρει εδώ κι εκεί στα καλάθια των εκπτώσεων αλλά θα πρέπει να το ασφαλίσει σε μια θυρίδα για πολύτιμα αντικείμενα; Πόσο οι ίδιοι μέσα μας τα πάμε καλά με αυτό που λέμε μοναξιά – ύπαρξη – αυθεντικότητα ώστε ως καλοί εκτιμητές ζωής να εμπνεύσουμε τον δίπλα μας να πιστέψει σε μας και να βγει από τη μαύρη τρύπα της μη-ύπαρξης ;
ΕΛΛΕΙΨΗ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΖΩΗ.
Ο άνθρωπος χρειάζεται νόημα στη ζωή του. Το να ζει κανείς χωρίς νόημα δημιουργεί δυσφορία και σε ακραίες καταστάσεις οδηγεί στην αυτοκτονία.
Σε ένα ωραίο βιβλίο που λέγεται «ο Ακροατής» και είναι τα απομνημονεύματα ενός Ψυχαναλυτή Alan Wheelies έχει ένα απόσπασμα σχετικό με το θέμα μας.
Ο συγγραφέας βγαίνει βόλτα με τον σκύλο του τον Μόντυ.
..Αν τότε σκύψω και σηκώσω ένα κλαδί, ο Μόντυ βρίσκεται αμέσως μπροστά μου. Το θαύμα έχει συντελεστεί. Έχει μια αποστολή.. Ποτέ δε του περνάει από το νου να αξιολογήσει την αποστολή του. Αφοσιώνεται αποκλειστικά στην εκπλήρωσή της. Θα τρέξει ή θα κολυμπήσει οποιαδήποτε απόσταση, θα υπερπηδήσει οποιοδήποτε εμπόδιο για να πιάσει αυτό το κλαδί.
Και μόλις το πιάσει, το φέρνει πίσω, γιατί η αποστολή του δεν είναι μόνο να το βρει αλλά και να το επιστρέψει. Κι όμως, καθώς με πλησιάζει, κινείται πιο αργά. Θέλει να μου το δώσει και να ολοκληρώσει το έργο του. Από την άλλη δε θέλει να τελειώσει η αποστολή του, να βρεθεί ξανά σε θέση αναμονής.
Όπως γι’ αυτόν έτσι και για μένα, είναι απαραίτητο να υπηρετώ κάτι που βρίσκεται πέρα από τον εαυτό. Ο Μόντυ είναι υποχρεωμένος να περιμένει ώσπου να είμαι πάλι έτοιμος. Είναι τυχερός που έχει εμένα να του πετάω το κλαδί του. Εγώ περιμένω το Θεό να μου πετάξει το δικό μου. Πολύ καιρό περιμένω. Ποιος ξέρει αν και πότε θα ξαναστρέψει τη προσοχή του σε μένα και θα μου επιτρέψει, όπως επιτρέπω εγώ στον Μόντυ, να βιώσω το αίσθημα μιας αποστολής;…
Ποιος ανάμεσά μας δεν έχει νιώσει την επιθυμία.. «ας μου ρίξει κάποιος το δικό μου κλαδί!!»
Το πρόβλημα του νοήματος της ζωής ταλαιπωρεί όλους τους σκεπτόμενους ανθρώπους.
Θεωρητικές αναζητήσεις καταλήγουν
Στον Αλτρουισμό
Στον ηδονισμό
Την αφοσίωση σε κάποιο αγώνα
Τη παραγωγικότητα
Τη δημιουργικότητα
Την αυτοπραγμάτωση
Με μια διαφορά. Καλό θα είναι όλες αυτές οι προσπάθειες να υπερβαίνουν τον εαυτό μας δηλαδή να αφορούν κάτι ή κάποιον έξω από εμάς – την αγάπη σε έναν αγώνα, τη δημιουργική διαδικασία, την αγάπη για τους άλλους.
Η εύθραυστη επιτυχία των σημερινών νεαρών εκατομμυριούχων της υψηλής τεχνολογίας και οι κρίσεις τις οποίες συχνά επιφέρει στη ζωή τους είναι πολύ διαφωτιστικές ως προς το πόσο περιορισμένες είναι οι μέθοδοι που επιχειρούν να δώσουν ένα νόημα στη ζωή χωρίς καμιά υπέρβαση του εαυτού.
Καριέρα τους έχει το καθαρό όραμα, να πιάσουν τη καλή, τη πιάνουν. Όταν καταρρέει η αγορά ξανά προσπαθούν πιο σκληρά αυτή τη φορά, δεν αρκούνται στα 1ή 2 εκατομμύρια τώρα χρειάζονται 5 ή 10 για να νιώσουν πιο ασφαλείς.
Όταν έχουν πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορούν να ξοδέψουν το αντιλαμβάνονται αλλά δε μπορούν να σταματήσουν- δεν αφιερώνουν πια χρόνο στους φίλους, στην οικογένεια, το καταλαβαίνουν αλλά δε μπορούν να σταματήσουν να παίζουν το παιχνίδι. Νοιώθουν πως αν σταματήσουν θα εξαφανιστούν. Φοβούνται την ανία. Ακόμη και η παραμικρή υποψία ανίας τους στέλνει ξανά πίσω στο παιχνίδι.
Επίσης ένα παράδειγμα είναι οι διάσημοι ηθοποιοί, τραγουδιστές. Καταλήγουν Ναρκωτικά, αλκοόλ, αυτοκτονίες… ενώ τα έχουν όλα.
Η σύγκρουση με την έλλειψη νοήματος στη ζωή μπορεί να είναι καταστροφική κι αυτό το βιώνουμε περισσότερο από ποτέ στις μέρες μας.
Είναι απλό. Όταν δεν έχει κανένα νόημα η ζωή μας, δεν έχει μετά. Αν δεν έχει μετά τότε δεν υπάρχει απολύτως τίποτε προς συζήτηση περί ασφάλισης. Δεν ασφαλίζουμε το τίποτε αλλά αυτό το κάτι που πρέπει να έχει έστω ένα μικρό νόημα για τον καθένα μας. Αυτό και ο μεγαλύτερος ύφαλος της σημερινής εικόνας ενός καθημερινού ανθρώπου που προσπαθεί να επιβιώσει φυσικά και ψυχικά ξεχνώντας σταδιακά να ζει με ένα νόημα.
Από την υπαρξιακή θεωρία ερχόμαστε τώρα στη θεωρία της εξουσίας του Φουκώ. Ο Φουκώ κατανοούσε τον σύγχρονο άνθρωπο ως το προϊόν μιας ανώνυμης διαδικασίας με την οποία οι ανθρωπιστικές επιστήμες που είχαν αναπτυχθεί από τον 18ο αιώνα είχαν μετατρέψει το νου και το σώμα του ανθρώπου σε αντικείμενο παρατήρησης υλοποιημένο υπό την ισχύ σύγχρονων ιδρυμάτων όπως το φρενοκομείο, η φυλακή, το εργοστάσιο, η εταιρία, το σχολείο. Η διαπεραστική ματιά της λογικής ως μια μορφή εξουσίας . Αλλιώς τη γνωρίζουμε ως «η κοινή γραμμή της εταιρίας» ακόμη πιο λαϊκά «θα σε κάνω να νιώσεις την εταιρία ως οικογένειά σου για να τη νοιάζεσαι» και ακόμη πιο απλά « η εταιρία είναι η ταυτότητά σου». Το ερώτημα είναι κατά πόσο τελικά αυτή η διακριτική αλλά διεισδυτική και αν μη τι άλλο παρεμβατική ματιά της λογικής και της εξουσίας δίνει την ελευθερία στον υπάλληλο – συνεργάτη να παράγει ένα νόημα μέσα από τη δουλειά του. Πόσο μάλλον να αναλογιστεί την έννοια της μοναξιάς και του θανάτου. Δε γίνεται να ασφαλίσεις τον δικό μου θάνατο αν εσύ φοβάσαι τον δικό σου. Δε γίνεται να με κάνεις να νιώσω εμπιστοσύνη σε εσένα όταν ο μόνος τρόπος για να σου έχουν εμπιστοσύνη οι συνεργάτες σου είναι να φέρεις παραγωγή πόσο μάλλον όταν μέρος της παραγωγής σου είμαι κι εγώ. Δε γίνεται να με βγάλεις από τη μοναξιά που το σύγχρονο σύστημα με έχει ρίξει με τη μόνιμη εποπτεία του ΔΝΤ πάνω από το κεφάλι μου όταν κι εσύ ασφυκτιάς από την εβδομαδιαία εποπτεία της εταιρίας πάνω από το δικό σου. Δεν είναι εφικτή η επικοινωνία μεταξύ μας όταν έχω ανάγκη σε κάποιον να πιστέψω κι εσύ είσαι μέρος του κοπαδιού προβάτων που υπακούν σε ένα βοσκό. Ταυτότητα δεν είναι η εταιρία και το προϊόν της, ταυτότητα είναι η αυθεντικότητα και η μοναδικότητα της προσωπικότητας που κρατά το προϊόν στα χέρια της. Κι αυτή η ταυτότητα δε μπορεί να υπάρξει αν δε δοθεί χρόνος στον ασφαλιστικό σύμβουλο να δώσει τη δική του απάντηση στα τέσσερα υπαρξιακά ζητήματα ώστε να μπορεί να τα ασφαλίσει στον απέναντί του. Η θεωρία της εξουσίας του Φουκώ στο έργο του Επιτήρηση και Τιμωρία έρχεται να επιτονήσει τη δυτική νοοτροπία στις δομές των εταιριών. Σε επιτηρώ χωρίς να με βλέπεις. Και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με αυτό εάν δεν ξεπερνιέται το όριο. Δηλαδή ένα πολύπλοκο δίκτυο εξουσίας όταν ασκείται πάνω στο ανθρώπινο σώμα με στόχο να σχηματίσει έναν άνθρωπο εντελώς αποκομμένο από τα ίδια του τα ένστικτα. Αυτό δημιουργεί, παράγει αντίτυπα κι όχι ηγετικές προσωπικότητες απαραίτητο συστατικό ενός πωλητή – ασφαλιστικού συμβούλου, σε αυτούς τους καιρούς της σύγχρονης οικονομικής κρίσης.
Αναπόφευκτα ερχόμαστε στη τρίτη και τελευταία θεωρία του δομισμού.
Θα πρέπει να διακρίνουμε την γλώσσα από την ομιλία. Ομιλία χρησιμοποιούμε όλοι λίγο πολύ στα πλαίσια της ανάγκης μας για επικοινωνία. Η γλώσσα όμως του καθενός μας αλλάζει. Υπάρχει μια κρυμμένη βαθιά δομή μέσα στο καθένα από εμάς. Ο τρόπος που περιλαμβάνουμε αυτή τη γλώσσα στη ζωή μας και στο υπερ ατομικό μας σύστημα προσδιορίζει καθοριστικά την επικοινωνία μας. Όσο πιο αληθινοί είμαστε, κοντά στα πιστεύω, στις αξίες και τα ιδανικά μας τόσο η γλώσσα μας αλλάζει, εκφράζει το είναι μας κι αρχίζει να διαχωρίζεται από την απλή ομιλία των πολλών γνωστό κι ως «μπλα μπλα». Και είναι αυτή η γλώσσα που κερδίζει την εμπιστοσύνη διότι δεν είναι για να είναι υπάρχει ζωντανή και παράγει νόημα, συναίσθημα, αποτέλεσμα στοιχεία που λείπουν πια από τον σύγχρονο δυτικό άνθρωπο. Μια γλώσσα που κουνά τον συνομιλητή δεν τον καθηλώνει, δε τον αδρανεί, δε τον ζαλίζει. Έχει άρθρωση συναισθηματική, γνώση, πάθος στοιχεία που κερδίζονται με την αναγκαία κούραση που προϋποθέτει η αυθεντικότητα.
Video al pacino.
Οι υπαρξιακές έννοιες λοιπόν (ελευθερία, θάνατος, νόημα στη ζωή, μοναξιά) καθορίζουν αναμφισβήτητα τον τρόπο που εμείς μεταβολίζουμε τη φιλοσοφία που κρύβεται πίσω από τον όρο Ασφάλιση. Ποια στάση παίρνουμε εμείς απέναντι σε αυτά τα τέσσερα ζητήματα; Πόσο κατανοούμε τι διακυβεύεται για τον άλλον όταν του μιλάμε γι αυτά τα θέματα; Γιατί αμύνεται και δυσκολεύεται να μιλήσει ο πελάτης μας γι αυτά; Μήπως σκοντάφτει εκεί που σκοντάφτουμε κι εμείς; Πως θα το λύσουμε αυτό;
Η θεωρία της εξουσία του Φουκώ μας υπενθυμίζει τις αναγκαίες λειτουργικές αλλαγές που χρειάζεται ο τρόπος που χτίζουμε εμπιστοσύνη στις συνεργασίες μας. Πόσο καλά γνωρίζουμε τους συνεργάτες μας; Πόσο ασχολούμαστε μαζί τους όχι ως επιτηρητές παραγωγής αλλά ως συνάνθρωποι που παράγουν ένα κοινό έργο; Με ποιους τρόπους εμπνέουμε δέσμευση και σεβασμό χωρίς να τον απαιτούμε;
Η θεωρία του Δομισμού έρχεται να μας επιτονίσει τον όρο αυθεντικότητα. Πόσο υποκειμενοποιούμε τον λόγο μας; Πως ενθαρρύνουμε τον συνομιλητή μας να είναι άνετος στην επικοινωνία μαζί μας; Αληθινός; Ώστε να βγαίνει ανακουφισμένος από μια συζήτηση μαζί μας κι όχι φορτωμένος με μια ακόμη εκκρεμότητα οικονομικής συμφωνίας; Πως οι ίδιοι επιθυμούμε και το δείχνουμε, να επικοινωνήσουμε κατ’ αρχήν με τον άλλον και μετά να παράγουμε συμφωνία; Ποιο άρωμα τελικά αφήνουμε πίσω μας μετά από κάθε επικοινωνία ώστε ο συνομιλητής να θέλει να μας ξαναδεί κι όχι να μας αποφεύγει;
Από τη φιλοσοφία της ασφάλισης, στην εμπιστοσύνη μεταξύ των συνεργατών για μια αυθεντική εικόνα προς τα έξω. Αυτό είναι το σχήμα μιας καθαρής ηθικής εικόνας συνεργασίας που η κοινωνία μας δείχνει να έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΗ ΣΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ LIFE COACH.
Ο χρόνος στη ζωή μας είναι αναμφισβήτητα σημαντικός. Χρειάζεται όμως επένδυση στους ανθρώπους μας και μια σωστή επένδυση δε γίνεται με πίεση. Επένδυση στη ποιότητα των συνεργατών που αντιπροσωπεύουν το προϊόν μας. Εκπαίδευση όχι μόνο ως λοκατζήδες της αγοράς αλλά και των συναισθημάτων. Αυτό το προϊόν ακουμπά συναισθήματα είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι αυτό δεν αλλάζει. Αυτή η πίεση όμως του χρόνου και της παραγωγικότητας μας οδηγεί τελικά σε ένα πολύ μικρό ποσοστό συνεργατών που παραμένουν στο επάγγελμα σε σύγκριση με τον αρχικό αριθμό συμμετεχόντων στην εκπαίδευση. Αν το 20% στο τέλος μένει τι περιείχε τελικά το 80% που έφυγε; Και γιατί η απάντησή μας θα πρέπει να είναι δεν ήταν οι κατάλληλοι; Ποιος το κρίνει αυτό; Ο χρόνος; Η παραγωγή; Το ότι κράσαραν οι άνθρωποι στη πίεση; Εδώ ζούμε σε ένα κράτος που έχει κρασάρει, σε ένα σύστημα που κατέρρευσε στη πίεση, μια οικονομία που έχει πάθει λόξιγκα στη προπαίδεια. Τι φταίει;
Ο Καρλ Πόπερ ένας κορυφαίος σκεπτικιστής του 20ου αιώνα και με αυτόν θα κλείσω σήμερα, χρησιμοποίησε το παράδειγμα των κύκνων για να εξηγήσει τη περίφημη θέση του σύμφωνα με την οποία οι επιστημονικές προτάσεις δε μπορούν να αποδειχθούν, αλλά, μόνο να ανταποδειχθούν (να διαψευστούν). Οι κύκνοι είναι γνωστοί στην Ευρώπη από την κλασσική αρχαιότητα και είναι όλοι άσπροι. Η πρόταση «όλοι οι κύκνοι είναι άσπροι» μπορούσε επομένως να θεωρηθεί επικυρωμένη. Ωστόσο, κανένας αριθμός παρατηρήσεων αυτού του γεγονότος όσο μεγάλος κι αν είναι δε μπορεί να αποκλείσει τη πιθανότητα ότι κάποια μέρα μπορεί να παρατηρηθεί το αντίθετο που θα ανταποδείκνυε το νόμο «όλοι οι κύκνοι είναι άσπροι». Όμως αυτό ακριβώς συνέβη όταν μετά την ανακάλυψη της Αυστραλίας βρέθηκε μια ποικιλία κύκνων, η Cygnus atratus, που είναι μαύρη. Η υπόθεση όλοι «οι κύκνοι είναι άσπροι» διαψεύστηκε έτσι οριστικά, δηλαδή ανταποδείχθηκε. Ο Πόπερ άντλησε από αυτό το γεγονός το αμφιλεγόμενο συμπέρασμα ότι η πρόοδος στην επιστήμη και κατ’ επέκταση στο κόσμο, έρχεται, όταν καταρρέει μια υπόθεση κι όχι όταν επιβεβαιώνεται.
Ας ελπίσουμε ότι στον 21ο αιώνα που διανύουμε ο Πόπερ θα βγει προφητικός. Κι όπως προαναφέραμε ο 21ος αιώνας είναι αυτός που θα καθορίσει τελικά το τι θα επικρατήσει. Η αποδόμηση κάθε ουσιαστικής αξίας ή η αναδόμηση της ανθρωπότητας;
Ίσως τελικά αυτοί που ονομάζουμε «μαύρα πρόβατα» αυτοί που διαφέρουν ή φαίνονται να μη κάνουν για τη δουλειά να είναι οι μαύροι κύκνοι που καταρρίπτουν τη δική μας θεωρία περί παραγωγικότητας και εκπαίδευσης. Ίσως τελικά εμείς να ορίσαμε ως σωστό αυτό που δεν είναι εφαρμόσιμο πλέον σε μια εποχή που συνεχώς αλλάζει. Κι αν παραμένουμε άκαμπτοι στις πεποιθήσεις μας τότε η αγορά ίσως με τη σειρά της μας δώσει την δική της άκαμπτη απάντηση με ένα όχι εκεί που θα μπορούσε να πει ναι. Ο άνθρωπος κουράστηκε να ανήκει στο κοπάδι. Έχει ανάγκη από ηγέτες. Επειδή φοβόμαστε τη πρωτοβουλία, το χρόνο και την ελευθερία που χρειάζεται ένας άνθρωπος ώστε να αναδείξει το πραγματικό του ταλέντο δε σημαίνει ότι δεν υπήρξε μπροστά μας και απλά τον προσπεράσαμε γιατί τρέχαμε πολύ. Γιατί δεν επενδύσαμε στο κάτι παραπάνω και παραπέρα από το οφθαλμοφανές. Αυτό που είναι πέρα από το γνωστό είναι η βαθιά γνώση πάνω στους λεπτούς χειρισμούς του συναισθήματος που διέπει κάθε ανθρώπινη σχέση. Η λέξη συναίσθημα έχει παρεξηγηθεί. Δεν είναι ένας ουτοπικός ρομαντικός κόσμος αλλά ένας αθέατος κόσμος που στηρίζει ολόκληρη τη πορεία της ανθρωπότητας. Χωρίς αυτό, εγώ εσείς και τόσοι άλλοι δε θα υπήρχαμε στη ζωή, στο θέλω, στην επιθυμία, στον αγώνα για αυτοπραγμάτωση. Η έκφραση « αγαπώ τη δουλειά μου αντί να τη χρειάζομαι» είναι αναμφισβήτητα μια έκφραση κλειδί που θα πρέπει να ανοίγει το θησαυροφυλάκιο των συνεργατών μας και κατ’ επέκταση των πελατών μας. Εκεί μέσα υπάρχει ο θησαυρός που θα ασφαλίσουν, εκεί βρίσκεται η δέσμευση, η διάρκεια, η σταθερότητα, το ναι λίγο πριν το όχι σε μια συμφωνία ΖΩΗΣ. Πως γίναμε μικροί θεοί που πιστέψαμε πως υπάρχει τρόπος και κανόνας ώστε να διαχωριστεί ο χρήσιμος από τον άχρηστο; Ο καλός πελάτης από τον κακό; Ο κακός σπόρος από τον καλό; Πώς; Η απάντηση που θα δώσει ο καθένας θα σηματοδοτήσει και τη μελλοντική πορεία του. Όπως έλεγαν και οι παππούδες μας, σε αυτή τη ζωή παιδί μου ότι σπείρεις θα θερίσεις. Τα συμπεράσματα δικά σας και η φετινή σοδιά επίσης.
Σας ευχαριστώ.