Στο πώς φαινόμαστε και τι επιλέγουμε να κάνουμε στη ζωή μας γενικότερα, παίζουν μεγάλο ρόλο οι τέσσερις βασικές υπαρξιακές έννοιες. Στο πως είμαστε και φαινόμαστε παίζουν ρόλο οι δύο υπαρξιακές έννοιες Μοναξιά και Ελευθερία. Στις επιλογές μας γενικότερα, και ειδικότερα ως επάγγελμα και προσωπική ζωή παίζουν ρόλο Το νόημα στη ζωή και ο Θάνατος.
Τελικά τι πρεσβεύουν αυτές οι τέσσερις ανησυχίες μας και πόσο θεμελιακά μας επηρεάζουν; Αν αφαιρέσετε από την εικόνα που έχετε σήμερα για τον εαυτό σας, το ίματζ, τα χρήματα, το στυλ, τη κοινωνικότητα, το επάγγελμα, την αίγλη , αν αφαιρέσουμε από ένα άτομο όλο το φαινομενικά δυνατό και όμορφο πλούσιο προσωπείο τι νομίζετε ότι θα μείνει; Μια εσωτερική εικόνα, η δική του σημερινή εικόνα. Το Είναι του.
Ας φανταστούμε τώρα ότι από την ήδη υπάρχουσα ζωή σας αφαιρέσουμε τα άγχη σας για τα οικονομικά (από σήμερα δε χρωστάτε τίποτα κι έχετε ένα τραπεζικό λογαριασμό στο όνομά σας με το νούμερο που εσείς επιθυμείτε), το άγχος σας για τη δουλειά (δε χρειάζεται να παλεύετε γι’ αυτή πια, θεωρήστε τη δεδομένη), το άγχος σας για το πώς είναι το παρουσιαστικό σας (θεωρείστε ότι έχετε το ιδανικό ύψος, κιλά, χαρακτηριστικά) και το άγχος σας για το που μένετε (έχετε όλοι σας το ιδανικό σπίτι, δικό σας) τι νομίζετε ότι θα γίνει;
Θα ξεκινήσει η αναμέτρησή μας με τα «δεδομένα» της ύπαρξής μας. Και ποια είναι αυτά τα δεδομένα της ύπαρξης;
Ακριβώς με το παράδειγμα πιο πάνω, αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να παραμερίσει ή να βάλει σε παρένθεση τις καθημερινές της ζωής του αναπόφευκτα θα αναλογιστεί τη θέση του μέσα στη ζωή και τότε θα αγγίξει αναπόφευκτα τις βαθιές δομές της ύπαρξης. Το θάνατο, τη μοναξιά, την ανάγκη νοήματος και την ελευθερία. Αυτά τα 4 ζητήματα είναι η ραχοκοκαλιά του συναισθηματικού και ψυχικού μας κόσμου.
Όλοι μας σαν συνοδοιπόροι της ζωής είναι μοιραίο να βιώσουμε όχι μόνο τη χαρά της ζωής αλλά και το αναπόφευκτο σκοτάδι της: την απομυθοποίηση, τα γηρατειά, την αρρώστια, τη μοναξιά, την απώλεια, την έλλειψη νοήματος, τις οδυνηρές αποφάσεις και το θάνατο. Συνήθως άνθρωποι που φτάνουν οι ίδιοι πολύ κοντά στο θάνατο είναι αυτοί που μπορούν να έρθουν σε αφύπνιση, να καταλάβουν την αξία της ζωής και να πάρουν ριζικές αποφάσεις για τον τρόπο που την αισθάνονται και που ζουν. Είναι το κύριο θέμα της κλασσικής λογοτεχνίας. Η ιστορία του Σκρούτζ στο Χριστουγεννιάτικο παραμύθι και ο Πιέρ του Τολστόι στο Πόλεμος και Ειρήνη.
Ας φανταστούμε ότι κάνουμε μια συγκέντρωση σπίτι για γεύμα και ας ψάξουμε στο περίγυρό μας για να καλέσουμε μόνο τους αληθινά χαρούμενους ανθρώπους που έχουμε συναντήσει. Δε θα μας παρουσιαστεί ποτέ κανένα πρόβλημα στη προσπάθειά μας να γεμίσουμε τραπέζια με κοινά χαρακτηριστικά ανθρώπων, όπως καταθλιπτικούς, αγχωμένους, νάρκισσους, επιθετικούς κ.τ.λ. Το μόνο τραπέζι που ποτέ δε θα καταφέρουμε να γεμίσουμε ολόκληρο είναι το τραπέζι της χαράς.
Κάθε φορά που θα βρίσκουμε χαρούμενους από χαρακτήρα ανθρώπους και θα τους βάζουμε σε λίστα αναμονής συνεχίζοντας την αναζήτησή μας ώσπου να συμπληρωθεί το τραπέζι, θα ανακαλύπτουμε ότι κάποια στιγμή ο ένας ή ο άλλος από τους χαρούμενους καλεσμένους μας δέχεται ένα χτύπημα από κάποια αντιξοότητα της ζωής. Είμαστε όλοι στην ίδια μοίρα και κανένας άνθρωπος δεν είναι άτρωτος στις εγγενείς τραγωδίες της ζωής. Κάθε άνθρωπος σε κάθε πολιτισμό έχει νοιώσει το άγχος που συνοδεύει τις σκέψεις γύρω από το θάνατο, την έλλειψη νοήματος, την ελευθερία και τη βαθύτερη μοναξιά. Και ο καθένας βρίσκει τρόπους να αποφύγει αυτό το άγχος επιλέγοντας τον τρόπο με τον οποίο θα ζει, το στυλ ζωής του, τη δουλειά του και το χαρακτήρα του.
Όταν όμως καταφέρνουμε να συμφιλιωθούμε με αυτά τα άγχη ή τουλάχιστο να μη τα αποφεύγουμε τότε αλλάζει αυτόματα και ριζικά ο τρόπος και οι συνθήκες με τις οποίες ζούμε, αισθανόμαστε, επιθυμούμε, επιλέγουμε και προπάντων πορευόμαστε στις συμπληγάδες μιας ζωής που ναι μεν μας χαρίστηκε αλλά χωρίς οδηγίες χρήσης και πορείας σε αυτή.
Στη καλύτερη περίπτωση..